Strefy skórno-odruchowe H. Jarricota – Coś więcej niż tylko odruch

mgr Aneta Ficygowska
W osteopatii, a zwłaszcza w terapii wisceralnej, strefy skórno-odruchowe Henriego Jarricota zyskały uznanie jako cenne narzędzie diagnostyczne i terapeutyczne, umożliwiające osteopatom dostęp do głębokich powiązań między narządami wewnętrznymi a strukturami powierzchniowymi ciała. Obszary te, określane często jako „punkty refleksyjne Jarricota,” dostarczają mapy umożliwiające interpretację stanu narządów wewnętrznych poprzez reakcje powierzchni skóry. W artykule przybliżamy zastosowanie stref Jarricota z punktu widzenia osteopatii wisceralnej, omawiając ich rolę w diagnostyce, mechaniźmie odruchowym oraz sposób, w jaki stymulacja tych obszarów wpływa na funkcjonowanie całego organizmu.

Henri Jarricot i koncepcja stref skórno-odruchowych

Henri Jarricot, francuski lekarz i pionier refleksologii, badał zależności między powierzchnią skóry a narządami wewnętrznymi, tworząc mapę stref skórnych odpowiadających poszczególnym organom. Jego prace były prekursorskie dla terapii wisceralnej, i pokazały, jak dysfunkcje narządów mogą przejawiać się w konkretnych obszarach skóry. Dzięki temu osteopaci mogą wykorzystać te strefy zarówno diagnostycznie, jak i terapeutycznie, aby zidentyfikować dysfunkcje narządowe i wspierać ich leczenie.

Strefy skórno-odruchowe i ich znaczenie w terapii wisceralnej

Strefy skórno-odruchowe Jarricota to specyficzne obszary skóry związane z poszczególnymi narządami. W osteopatii wisceralnej te punkty pełnią funkcję diagnostyczną, umożliwiając ocenę stanu narządów przez badanie reaktywności stref powierzchniowych. Na podstawie ich napięcia, wrażliwości na nacisk lub występowania bólu, terapeuta może ocenić, czy dany narząd funkcjonuje prawidłowo, co jest szczególnie użyteczne w diagnostyce dysfunkcji wisceralnych.

Mechanizm odruchów skórno-trzewnych – Fizjologiczna podstawa działania stref skórno-odruchowych

Kluczowym aspektem działania stref Jarricota jest zrozumienie fizjologii odruchów skórno-trzewnych. Mechanizmy te opierają się na powiązaniach między układem nerwowym, krążeniem oraz tkankami narządów wewnętrznych i skóry, tworząc złożoną sieć integracji w obrębie rdzenia kręgowego. Rdzeń kręgowy działa tu jako ośrodek odruchowy, łącząc impulsy nerwowe z narządów wewnętrznych (trzewi) i obszarów skóry (dermatomów). Ten mechanizm obejmuje:
  • Impulsy aferentne – Gdy narząd wewnętrzny jest poddany stresowi lub znajduje się w stanie dysfunkcji, wysyła impulsy nerwowe (aferentne) przez nerwy trzewne do rdzenia kręgowego. Nerwy te przewodzą informacje sensoryczne, które docierają do odpowiednich segmentów rdzenia.
  • Integracja w rdzeniu kręgowym – Impulsy aferentne z narządu są odbierane przez rdzeń kręgowy, gdzie dochodzi do integracji bodźców z tego samego segmentu. Na przykład dysfunkcja wątroby może aktywować segmenty piersiowe rdzenia kręgowego (Th6-Th9), które jednocześnie obsługują odpowiadający im dermatom na skórze. W wyniku tego połączenia napięcie lub dyskomfort w narządzie mogą wywołać ból lub napięcie w odpowiadającej strefie skórnej.
  • Impulsy eferentne – W odpowiedzi na impuls z narządu rdzeń kręgowy generuje sygnały eferentne, które mogą powodować zmiany w napięciu skóry, jej wrażliwości oraz reaktywności. Zmiany te, które osteopata może wyczuć palpacyjnie, wskazują na nieprawidłowości w narządach wewnętrznych i są podstawą diagnostyczną w terapii wisceralnej.

Fizjologiczne reakcje trzewno-skórne

Dysfunkcje narządowe mogą prowadzić do reakcji fizjologicznych, które przejawiają się w strefach skórno-odruchowych:
  • Zmiany w napięciu mięśniowym – Każda strefa skórno-odruchowa jest związana z konkretnymi grupami mięśniowymi poprzez unerwienie segmentowe. W przypadku dysfunkcji narządu mięśnie związane z danym segmentem mogą ulec napięciu lub osłabieniu.
  • Zmiany w mikrokrążeniu – Stres narządowy może prowadzić do zwiększonego przepływu krwi w obszarze skóry, co manifestuje się poprzez zaczerwienienie, ocieplenie lub obrzęk. Osteopata może zauważyć te zmiany, co pozwala na ocenę ostrego lub chronicznego charakteru dysfunkcji.
  • Reakcje troficzne skóry – Długotrwałe problemy narządowe prowadzą do zmian troficznych w skórze, takich jak zgrubienia, nadmierne napięcie czy zmniejszona elastyczność. Osteopata może dostrzec te zmiany, co może wskazywać na przewlekłość problemu.

Wzajemne oddziaływanie skóry i narządów – sprzężenie zwrotne

Odruchy skórno-trzewne działają dwukierunkowo: nie tylko stan narządów wpływa na skórę, ale również stymulacja stref skórnych może wywierać wpływ na funkcję narządów. Ma to ogromne znaczenie dla osteopatów, ponieważ poprzez manipulacje skórne można stymulować procesy autoregulacyjne organizmu.
  • Wspomaganie regulacji autonomicznej – Stymulacja stref skórno-odruchowych może wpływać na układ autonomiczny (przywspółczulny lub współczulny), co wspiera procesy zdrowienia w narządach wewnętrznych.
  • Normalizacja napięcia trzewnego – Manipulacja strefami Jarricota pomaga zmniejszyć napięcie mięśniowe w tkankach narządów i okolicznych strukturach więzadłowych, wspierając proces powrotu narządu do fizjologicznego stanu.
  • Wsparcie dla układu immunologicznego – Przewlekła dysfunkcja narządowa może prowadzić do lokalnych reakcji zapalnych, które manifestują się w strefach skórnych jako tkliwość lub wzmożone napięcie. Praca osteopaty nad tymi strefami wspiera układ immunologiczny w łagodzeniu stanów zapalnych.

Zastosowanie stref skórno-odruchowych w terapii wisceralnej

W praktyce osteopatycznej, szczególnie w terapii wisceralnej, strefy skórno-odruchowe Jarricota są wykorzystywane zarówno diagnostycznie, jak i terapeutycznie. Osteopaci, badając pacjenta, posługują się mapą stref, aby zidentyfikować obszary skórne reagujące na nacisk. Na podstawie tych obserwacji mogą ocenić stan narządu i określić, czy wymaga on interwencji terapeutycznej.
Stymulacja odpowiednich punktów poprzez delikatny nacisk, rozciąganie czy inne techniki manualne umożliwia wpływanie na wewnętrzne narządy pacjenta. Przykładem może być praca nad strefą odpowiadającą za wątrobę, gdy osteopata zauważa tkliwość i zwiększone napięcie w danym miejscu. Poprzez precyzyjną manipulację może wspierać organizm w przywracaniu równowagi i poprawie funkcjonowania wątroby.

Strefy skórno-odruchowe H. Jarricota stanowią cenne narzędzie dla osteopatów, szczególnie w terapii wisceralnej. Mechanizmy odruchów skórno-trzewnych opierają się na założeniu ścisłego związku między narządami wewnętrznymi a dermatomami skóry, co pozwala osteopatom na wgląd w stan narządów przez manipulacje powierzchniowe. Terapia wisceralna oparta na strefach Jarricota pozwala osteopacie wykorzystać mechanizmy odruchowe do stymulacji autoregulacji, normalizacji napięcia mięśniowego oraz poprawy mikrokrążenia, wspierając naturalne procesy naprawcze organizmu.

Cenimy państwa prywatność
Ustawienia ciastek
Do poprawnego działania naszej strony niezbędne są niektóre pliki cookies. Zachęcamy również do wyrażenia zgody na użycie plików cookie narzędzi analitycznych. Dzięki nim możemy nieustannie ulepszać stronę. Więcej informacji znajdą państwo w Polityce Prywatności. Więcej.
Dostosuj Odrzuć wszystkie Akceptuj wszystkie
Ustawienia ciastek
Dostosuj ustawienia
„Niezbędne” pliki cookie są wymagane dla działania strony. Zgoda na pozostałe kategorie, pomoże nam ulepszać działanie serwisu. Firmy trzecie, np.: Google, również zapisują pliki cookie. Więcej informacji: użycie danych oraz prywatność. Pliki cookie Google dla zalogowanych użytkowników.
Niezbędne pliki cookies są konieczne do prawidłowego działania witryny.
Używamy plików cookie Google Analytics. Te pliki cookie będą przechowywane w przeglądarce tylko za państwa uprzednią zgodą.
Reklamowe pliki cookies służą m.in. do analizowania efektywności działań reklamowych i śledzenia konwersji.
Umożliwia wysyłanie do Google danych użytkownika związanych z reklamami

Brak plików cookies.

Umożliwia wyświetlanie reklam spersonalizowanych

Brak plików cookies.

Zapisz ustawienia Akceptuj wszystkie
Ustawienia ciastek